Kang Damar, naha anjeun téh bet kutéga, ngahianat kana sucina iketan rumah tangga urang Akang. Akang téga midua haté, Akang ingkar tina jangji, jangji yén akang ngan saukur mikanyaah ka diri kuring jeung budak urang. Akang, naha Akang teu karunya deui ka budak urang?. Tingali budak urang Akang, sakitu kasiksana, sanggeus ningali kalakuan akang nu salingkuh ti kuring jeung budak. Budak urang apaleun akang, budak urang ge nyahoeun, hanjakal, manehna teu bisa ngomong.
Deudeuh teuing anaking, gedé kahayangna, tapi teu bisa ngedalkeun. Saukur bisa pepeta jeung tutunjuk. Umurna mah geus nincek dalapan taun, tapi euweuh ucap nu kaluar, salian ti mah, bah, jeung mamam.
Si Acong, kitu lalandihan ti batur keur anak kuring, pédah panon sipit, kulit bodas, buuk cokrom. Persis anak babah cenah.
Ngaran aslina mah Pangéstu Wisesa. Ésa, waktu dilahirkeun mah normal, euweuh nu kurang, sagalana hadé. Euweuh nu dipikahariwangkeun. Taun kahiji, sagala rupana normal, Ésa siga barudak lianna, gédé dahar jeung resep ulin. Tapi nya kitu, can ngomong jeung leumpang. Harita, ku kuring jeung Kang Damar teu di anggap seurieus, da cenah ceuk batur, barudak mah béda béda kabisa jeung béda béda dina ‘pertumbuhanana’.
Nincek taun kadua, kuring jeung Kang Damar curiga, sabab Ésa angger waé can bisa leumpang jeung nyarita. Teu di antep, Ésa di bawa ka dokter sepesialis anak, malah mah geus ka sababaraha urang. Timimiti dokter praktek, nepi ka rumah sakit gedé. Hasilna? Astaghfirullah, Ésa di vonis moal bisa ngomong, leumpangna gé bakal tinggaleun , kusabab aya urat kacapit na suku nu beh katuhu. Ari sababna teu bisa ngomong, cenah mah létahna pondok, uratna teu bisa di fungsikeun. Ceuk élmu kadokteran mah Ésa téh nyandang Célebral Palsy (CP)
Jauh tina pangharepan, asa di bentar gelap, kuring jeung Kang Damar, ting haruleng teu percaya. Tapi, ayeuna mah kuring jeung salaki geus narimakeun. Kabéh hasil pamariksaan dokter téh bener ayana, teu nyalahan.
Umur tilu taun, budak kuring masih kénéh ngangsrod. Mun budak batur ulin sapédah, manéhna ngan bisa ngungudag ku cara ngangsrod. Capé ngangsrod, manéhna ngorondang. Nyeri haté téh nempo budak sorangan siga kitu, jaba di jalan aspal. Ari di carék, Ésa ceurik gagauran, mun di ais, manéhna teterejelan. Teu meunang dipikarunya budak téh. Tapi meureun, da hayang ulin manéhna gé, hayang siga batur. Deudeuh teuing.
Hiji waktu, Ésa balik ti sakola, manéhna katempo béda ti biasana. Leuwih cicingeun. Kuring apal, ieu mah lain diri manéhna nu bihari, pasti aya nanaon.
“Ésa,, kenapa sayang, di sekolah ada yang nakal ya?,” tanya kuring bari ngadeukeutan manéhna nu keur gogoleran di kamar. Ésa cengkat, diuk luhur kasur, neuteup ka kuring, panonna katempo dareuda, “ada apa sayang? coba bilang sama mama!,” olo kuring bari ngusapan. Nu ditanya lain némbal, ngadon ngajawab ku cimata nu mimiti ngeyembeng.
Teu wasa nempo budak kitu, kuring teu loba ngomong, Ésa ku kuring di rangkul, di tangkeup geugeut, kuring indungna, nyaho guligah haté manéhna. Dokter kapaksa di telepon, di pénta datang ka imah. Kusabab Ésa embungeun di bawa ka tempat prakték dokter. Ceuk dokter, Ésa teu nanaon, ngan panas biasa, tapi dokter nyarankeun, sangkan Ésa, di bawa ka Psikolog anak cenah.
“Ké, naon hubunganana, panas awak jeung psikolog nya? asa teu nyambung?,” Kang Damar muka obrolan sageuleuyeungna mobil dokter nu ninggalkeun pakarangan imah kuring. Kuring saukur cicing, teu hayang nembal.
“Mah, Mamah,” sora Kang Damar ngagéroan ti kamar Ésa. Riket kuring nyampeurkeun, “aya naon kang,?” pikir téh bisi aya nanaon.
“Mah, tingali ieu budak, bangun nu aya dipikiran, tapi hésé ngedalkeun-ana”. Pok kitu téh, Kang Damar bari ngusapan nu keur sare tibra. Kuring jeung Kang Damar pada pada neuteup kanu keur ngaguher. Deudeuh teuing anaking, nempo diri hidep nu keur anteng na impenan, ieu kaasih Mamah beuki geugeut waé ka anjeun.
Geus tilu poe panas awak Ésa teu turun turun, awakna beuki ngaleutikan, katempo pisan jadi begung. Rék teu kitu kumaha, da budak téh teu daekeun dahar. mun di asupan kadaharan, ngan kaluar waé. Dokter geus datang deui, méré ubar panas jeung antibiotik wungkul, da keukeuh teu nanaon cenah.
”Mah,” lalaunan kadéngé sora Ésa ngageroan ti kamarna. Deregdeg, kuring gancang nyampeurkeun. Katempo manéhna geus diuk di sisi ranjang. “ada apa sayang, mau buang air ya?,” nu ditanya gideug. Kuring diuk gigireunana. Leungeun kuring ngusapan, manéhna ngaléléndéhan ka nu jadi indung.
“Mah,” ceuk manéhna.
“iya, ada apa sayang?” jawab kuring bari malikkeun ku patanyaan.
“Mah, eca au ngomoh,” pokna bari hésé rék kedal sora, ngan gerak biwir nu jelas.
“ngomong apa sayang?,” tanya kuring bari panasaran naon kira kira nu rék di kedalkeunku manéhna. Atra! aya cipanon di juru panonna.
“Mah, ak ku lih lihat papah sam sama tante, kem kemarin mah, pel lukan!,” bérés ucap kitu, manéhna langsung nyegruk ceurik na tangkeupan kuring. Nginghak kanyenyerian.
Kabéh jelema gé tangtu bakal ngageter haténa mun ningali kajadian jiga kieu. Kuring teu bisa nyarita, ngan saukur cimata jeung beuki pageuhna tangkeupan leungeun nu bisa némbalan kanyeri haténa. Nempo Bapa sorangan, silih tangkeup jeung nu lain jadi indung. Deudeuh teuing, deudeuh teuing, sabar anaking, sabar bageur.
“Mah, ken napah ak aku gabisa ngomoh ? ak ku au ngomoh am ma pap pah,” hiji patanyaan jeung paménta nu beurat pikeun ngajawabna.
Ésa neuteup panon kuring, anteb, nepi ka kabéh awak kuring karasa ngageter, teu wasa ku tekad jeung kahayang manéhna nu hayang bisa ngomong.
“Sabar sayang,“ ceuk kuring leuleuy, leungeun teu eureun ngusapan, panon nu sipit teh bales diteuteup, teuteup kadeudeuh ti kuring.
“Sayang, semua itu, karena Allah menyayangimu, kalau kamu besar nanti, kamu pasti bisa mengerti“. Ésa teu nembal, cimata di juru panonna katempo deui. Euweuh ucap, euweuh patanyaan deui.
Gabrug, manéhna nangkeup kuring beuki pageuh.
“ mam mah, ak ku sa yang mam mah !”.
Cangkuang Kulon Bandung, 2011
Kantos dimuat dina Majalah Triwulan PuyaImut
duh asa ku karunya, deudeuh teuing boga salaki anu kitu kalakuanana, mudah2an ulah ka alaman ku kulawargi urang, utaminamah, sareng balarea sadaya umumna.
Duh sabenerna mun ngaos tulisan Sunda teh asa nyeredet kana hate, kukituna simkuring teu pati paos ngagunamkeunnana....
Salam Silaturahmi...
ari ieu ti palihan mana nya,,,,simkuringmah ti wewengkon Garut....
http://catatan4you.blogspot.com